یبوست یک عارضه گوارشی شایع است و در هر سنی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. معمولاً می توانید آن را در خانه با تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک زندگی خود درمان کنید. اما گاهی اوقات هم، یبوست ناشی از انسداد در روده بزرگ است. در این مورد، فرد به مراقبت های پزشکی فوری نیاز دارد. در مواقع دیگر، ممکن است صرفاً به دلیل کمبود فیبر یا آب باشد. در این مقاله به علل اصلی یبوست و نحوه درمان یا پیشگیری از آن می پردازیم.

یبوست چیست؟

یبوست زمانی اتفاق می افتد که فرد در تخلیه روده بزرگ مشکل داشته باشد. درمان های خانگی و تغییر شیوه زندگی اغلب می تواند به رفع آن کمک کند، اما گاهی اوقات ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد.

یبوست می تواند به دلایل زیادی رخ دهد، مانند زمانی که مدفوع به آرامی از روده بزرگ عبور می کند. هرچه غذا در دستگاه گوارش کندتر حرکت کند، روده بزرگ آب بیشتری جذب می کند و مدفوع سفت تر می شود. فردی که کمتر از 3 بار در هفته مدفوع می کند ممکن است یبوست داشته باشد.

آیا من یبوست دارم؟

با بررسی موارد زیر متوجه می شوید که آیا یبوست دارید یا خیر؟ احتمال یبوست وجود دارد اگر:

• در طول هفته گذشته حداقل 3 بار مدفوع نکرده اید
• مدفوع اغلب بزرگ و خشک، سفت یا توده ای است
• وقتی مدفوع دارید زور می زنید یا درد دارید
• همچنین ممکن است معده درد داشته باشید و احساس نفخ یا بیماری کنید.

علائم اصلی یبوست عبارتند از:

• مشکل در دفع مدفوع
• زور زدن هنگام دفع مدفوع
• دفع مدفوع کمتر از حد معمول
• مدفوع توده ای، خشک یا سفت
• درد و گرفتگی در شکم
• احساس نفخ
• حالت تهوع
• از دست دادن اشتها

دلایل ابتلا به یبوست چیست؟

یبوست در بزرگسالان دلایل زیادی می تواند داشته باشد که برخی از آنها شامل موارد زیر است. البته گاهی اوقات هم هیچ دلیل واضحی وجود ندارد.

شایع ترین علل عبارتند از:

• نخوردن فیبر کافی – مانند میوه، سبزیجات و غلات
• ننوشیدن مایعات کافی
• عدم تحرک کافی و گذراندن دوره های طولانی در حالت نشستن یا دراز کشیدن در رختخواب
• کمبود آب بدن
• بیماری هایی از قبیل دیابت، کم کاری تیروئید، اسکلرودرمی، لوپوس و افسردگی
• داروهایی از قبیل مواد مخدر، داروی فشار خون و آرام بخش
• به تعویق انداختن عمل دفع
• تغییر رژیم غذایی یا برنامه روزانه
• یک عارضه جانبی دارو
• استرس، اضطراب یا افسردگی
• بیماری بواسیر یا هموروئید
• یبوست در دوران بارداری و تا 6 هفته پس از زایمان نیز شایع است
• عملکردهای غیر عادی مانند اینرسی کولون ، dyssynergia عضلات کف لگن
• سرطان روده یا رکتال و مقعد
• enterocele، sigmoidocele، رکتوسل، و درهم رفتگی روده رکتوم (پرولاپس)
• تنگی روده و مقعد (دیورتیکولیت، کرون، تشعشعات، ایسکمی)
• بیماری های مقعد (تنگی از بیماری کرون، جراحات پس از جراحی، درد مقعد شدید شامل شقاق مقعد و عفونت مقعد)

عوارض

یبوست به خودی خود می تواند ناراحت کننده باشد، اما معمولاً تهدید کننده زندگی نیست. با این حال، اگر نشانه یک بیماری زمینه ای جدی تر باشد، مانند سرطان کولورکتال، یا اگر شروع به ایجاد آسیب بیشتر کند، می تواند مشکل ساز شود. آسیب هایی که می تواند در نتیجه یبوست شدید ایجاد شود شامل موارد زیر است:

• خونریزی مقعدی پس از زور زدن
• شقاق مقعد که یک پارگی کوچک در اطراف مقعد است
• هموروئیدهای علامت دار که رگ های خونی متورم و ملتهب در مقعد هستند.
• نهفتگی مدفوع، که زمانی رخ می دهد که مدفوع خشک شده راکد می شود و در رکتوم و مقعد جمع می شود و به طور بالقوه منجر به انسداد مکانیکی می شود.

سایر عوارض احتمالی منبع مورد اعتماد شامل کاهش کیفیت زندگی و افسردگی است. جستجوی مشاوره پزشکی برای یبوست ممکن است به جلوگیری از عوارض کمک کند.

چرا به یبوست دچار می‌ شویم و چگونه آن را درمان کنیم؟